Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’yi resmi ziyaret için Ankara’ya gelen Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, bölgesel gelişmelere dair önemli değerlendirmelerde bulundu. İkili, başta Türkiye-Irak ilişkileri olmak üzere bölgesel güvenlik, ekonomik iş birliği ve Orta Doğu’daki sıcak gündem başlıklarını masaya yatırdı.
Ziyaretin Önemi: Ankara’da Kritik Temaslar
Irak Başbakanı Sudani’nin Ankara ziyareti, iki ülke ilişkilerinin stratejik boyutunu pekiştirme amacını taşıyor. Türkiye ile Irak arasında hem tarihi hem de coğrafi bağların yanı sıra, enerji, güvenlik, su kaynaklarının kullanımı ve terörle mücadele gibi birçok kritik konuda iş birliği bulunuyor.
Erdoğan, Sudani’nin ziyaretini “iki kardeş ülke arasındaki ilişkileri derinleştirecek bir adım” olarak nitelendirdi. Görüşmelerde özellikle sınır güvenliği, PKK terör örgütünün Irak’taki varlığı, ortak enerji projeleri ve ticaret hacminin artırılması konularında somut adımlar atılması hedeflendi.
Bölgesel Gerilimlere Dair Açıklamalar
Ortak basın toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan, yalnızca ikili ilişkilerle sınırlı kalmayıp bölgesel meseleler hakkında da kapsamlı değerlendirmelerde bulundu. Son günlerde yeniden tırmanışa geçen Pakistan ile Hindistan arasındaki gerilimi değerlendiren Erdoğan, bu durumun bölgesel barış açısından kaygı verici olduğunu dile getirdi.
Cumhurbaşkanı, “Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz. Gerilimin sıcak çatışmaya dönüşme ihtimali bizi ciddi şekilde rahatsız ediyor. Tarafları sağduyuya davet ediyor ve olayların geri dönülmez bir noktaya ulaşmadan önce tansiyonun düşürülmesini temenni ediyoruz,” dedi.
Bu açıklama, Türkiye’nin hem İslam dünyasındaki diplomatik rolüne hem de küresel krizlere yönelik yapıcı pozisyonuna işaret ediyor. Erdoğan, Türkiye’nin bu tür krizlerde arabulucu veya kolaylaştırıcı bir rol üstlenmeye hazır olduğunun sinyalini verdi.
Terörle Mücadelede Ortak Tavır
Erdoğan ve Sudani, Türkiye ile Irak arasında uzun yıllardır süregelen terörle mücadele iş birliğini de gündeme aldı. Erdoğan, PKK’nın Irak’ın kuzeyindeki varlığına dikkat çekerek, “Irak’taki dostlarımızdan, ülkemize yönelik tehdit oluşturan terör yapılarına karşı daha net ve kararlı adımlar bekliyoruz,” dedi.
Sudani ise Türkiye’nin güvenlik kaygılarını anladıklarını ve bu konuda birlikte çalışmaya hazır olduklarını belirterek, “Irak topraklarının hiçbir şekilde komşu ülkelere tehdit oluşturmasına izin vermeyeceğiz,” ifadelerini kullandı. Bu mesaj, iki ülkenin ortak güvenlik vizyonu oluşturma yönünde kararlılık gösterdiğini ortaya koydu.
Ekonomik İş Birliği ve Yatırımlar
Görüşmede ekonomik ilişkiler de önemli bir yer tuttu. Erdoğan, Türkiye ile Irak arasındaki ticaret hacmini daha da artırmayı hedeflediklerini belirtti. 2023 yılı itibarıyla iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 20 milyar dolara yaklaştığını hatırlatan Cumhurbaşkanı, bu rakamın kısa vadede 25 milyar dolara çıkarılabileceğini ifade etti.
Ayrıca Türkiye’nin Irak’ta yürüttüğü altyapı projeleri, enerji alanındaki iş birlikleri ve Türk müteahhitlik firmalarının Irak’taki faaliyetleri gibi başlıklarda da görüş alışverişinde bulunuldu. Erdoğan, “Türk firmaları Irak’ın yeniden imarında aktif rol almaya hazırdır,” diyerek bu yöndeki desteğin süreceğini belirtti.
Sudani ise Türkiye’nin bölgedeki yatırımcı kimliğine vurgu yaparak, “Irak olarak altyapıdan eğitime, sağlıktan enerjiye kadar birçok alanda Türk yatırımcıların tecrübesinden yararlanmak istiyoruz. Bu bizim için hem ekonomik hem de stratejik bir fırsattır,” dedi.
Su Kaynakları ve Ortak Mekanizmalar
Bir diğer önemli gündem başlığı ise Fırat ve Dicle nehirlerinden beslenen su kaynaklarının kullanımıydı. Türkiye ile Irak arasında zaman zaman tartışma konusu olan bu meselede, iki tarafın ortak bir anlayışla hareket etmesi gerektiği vurgulandı. Erdoğan, “Su kaynaklarının adil, verimli ve sürdürülebilir şekilde kullanılması konusunda Iraklı kardeşlerimizle iş birliğine hazırız,” dedi.
Sudani de Türkiye’nin bu konudaki yapıcı yaklaşımını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, karşılıklı anlayış ve teknik iş birliği ile sorunların çözülebileceğini ifade etti.
Diplomatik Mesajlar ve Ortak Gelecek Vurgusu
Basın toplantısının sonunda her iki lider de bölgesel barış, karşılıklı saygı ve ekonomik refah temelli bir gelecek inşa etme konusundaki kararlılıklarını yineledi. Erdoğan, “Türkiye ile Irak arasında sadece diplomatik değil, gönül köprülerine dayanan güçlü bir bağ vardır,” ifadeleriyle ilişkilerin derinliğine vurgu yaptı.
Irak Başbakanı Sudani ise Türkiye’nin bölgesel barış ve istikrara katkı sağlayan yapıcı tutumunu takdir ettiklerini belirtti ve iki ülke halkları arasındaki kardeşliğin her zaman ön planda tutulması gerektiğini dile getirdi.
Ortak Zemin ve Ortak Sorumluluk
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Sudani’nin Ankara’daki buluşması, hem ikili ilişkilerin geldiği noktayı hem de bölgeye dair ortak sorumluluk anlayışını yansıttı. Açıklamalar, Türkiye’nin yalnızca sınır komşuları ile değil, aynı zamanda bölgesel krizlerin çözümüne dair yapıcı diplomasi anlayışıyla da öne çıktığını bir kez daha gösterdi.
Toplantıda verilen mesajlar, bölgesel gerilimlerin çatışmalara dönüşmemesi için sağduyunun hâkim kılınması gerektiği yönünde net bir çağrı içeriyor. Aynı zamanda iki ülkenin hem güvenlik hem de ekonomik alanlarda karşılıklı çıkarları gözeterek ortak adımlar atmaya devam edeceğinin sinyallerini veriyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere Ankara’ya gelen Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ile bir araya geldi. İki lider, gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından ortak bir basın toplantısı düzenleyerek, bölgesel gelişmeler ve ikili ilişkiler bağlamında önemli açıklamalarda bulundu.
Basın toplantısında öne çıkan başlıklar; güvenlik, terörle mücadele, ekonomik iş birliği ve Kalkınma Yolu Projesi gibi stratejik alanlarda iki ülke arasındaki ortak iradenin vurgulanması oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Sudani’nin açıklamaları, sadece iki ülke halkı açısından değil, aynı zamanda tüm bölge ülkeleri açısından da dikkatle takip edildi.
Erdoğan: Irak’ın Huzurunu Kendi Huzurumuzdan Farklı Görmüyoruz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuşmasında Irak ile Türkiye arasındaki tarihsel ve kültürel bağlara dikkat çekerek, iki ülkenin kaderinin birbirine sıkı sıkıya bağlı olduğunu vurguladı. Türkiye’nin, Irak’ın barış ve istikrarını kendi güvenliğinden ayrı tutmadığını ifade eden Erdoğan, bu anlayış doğrultusunda terörle mücadelede kararlılığın süreceğini dile getirdi.
“Irak’ın huzuru ve istikrarı bizim için sadece komşu bir ülkenin meselesi değildir. Bu mesele doğrudan Türkiye’nin iç barışı ve güvenliğiyle bağlantılıdır. Bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da Irak’ın istikrarı için üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz,” diyen Erdoğan, PKK, DEAŞ ve FETÖ gibi terör örgütlerine karşı ortak mücadele vurgusu yaptı.
İki ülke arasında güvenlik alanında koordinasyonun artırılması gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı, sınır ötesi tehditlerin bertaraf edilmesi konusunda Irak ile iş birliğinin büyük önem taşıdığını dile getirdi.
Kalkınma Yolu Projesi: Yeni Bir Bölgesel Vizyon
Görüşmenin ekonomik boyutunun merkezinde, “Kalkınma Yolu Projesi” yer aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu projenin yalnızca Türkiye ve Irak’ı değil, tüm bölgeyi ilgilendiren ve dönüştürücü potansiyele sahip stratejik bir girişim olduğuna işaret etti.
“Kalkınma Yolu Projesi, Orta Doğu’yu Avrupa’ya bağlayacak dev bir koridordur. Bu vizyoner girişim, Irak’ın yeniden imarında ve ekonomik kalkınmasında lokomotif görev üstlenecek. Aynı zamanda Türkiye’nin lojistik gücünü pekiştirecek,” ifadelerini kullanan Erdoğan, projeye ilgi duyan ülkeleri bu yapının bir parçası olmaya davet etti.
Projenin, kara ve demir yolu altyapısı başta olmak üzere, enerji, ticaret ve ulaşım ağları üzerinden entegrasyonu teşvik edeceği, böylece bölgesel refahın kalıcı hale geleceği değerlendiriliyor.
Petrol Boru Hattı Gündemde
Erdoğan, Türkiye ve Irak arasında uzun süredir gündemde olan Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı’nın yeniden faaliyete geçirilmesiyle ilgili somut adımların ele alındığını belirtti. Bölgedeki enerji kaynaklarının güvenli ve sürdürülebilir şekilde dünya pazarlarına ulaştırılması için bu hattın stratejik önemde olduğuna dikkat çekti.
Petrol sevkiyatının tekrar başlamasının hem Irak ekonomisine katkı sunacağı hem de Türkiye’nin enerji arz güvenliğini destekleyeceği dile getirildi. Bu konunun teknik ve hukuki altyapısı üzerinde uzman ekiplerin çalışmalarını hızlandıracağı belirtildi.
Bölgesel Gerginliklere Dair Mesajlar: Pakistan-Hindistan Gerilimi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında sadece ikili ilişkilerle sınırlı kalmayarak, Güney Asya’daki gelişmelere de değindi. Son günlerde Pakistan ile Hindistan arasında artan gerilimle ilgili endişelerini dile getiren Erdoğan, bu tür ihtilafların sıcak çatışmalara dönüşmeden çözüme kavuşturulması gerektiğini vurguladı.
“Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile gerçekleştirdiğimiz görüşmede, barışçıl çözüm yollarını ele aldık. Türkiye olarak her zaman diyalogdan yana olduk. Bu çerçevede Pakistan’ın uluslararası arabuluculuk çağrısını olumlu değerlendiriyoruz,” diyerek Ankara’nın barışı teşvik eden yaklaşımını yineledi.
Erdoğan, uluslararası toplumun da tansiyonun düşürülmesi konusunda daha aktif ve yapıcı roller üstlenmesi gerektiğini ifade etti.
Sudani: Topraklarımız Türkiye’ye Karşı Kullanılamaz
Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ise konuşmasında özellikle güvenlik konularında Türkiye ile tam bir anlayış birliği içinde olduklarını vurguladı. Irak topraklarının hiçbir şekilde Türkiye’ye karşı bir tehdit unsuru olarak kullanılmasına izin vermeyeceklerini net bir dille ifade etti.
“PKK, Irak’ta yasaklı bir örgüttür. Kimsenin bizim topraklarımızdan komşu bir ülkeye zarar vermesine müsaade etmeyiz. Türkiye ile güvenlik iş birliğini geliştirme iradesi içindeyiz,” diyen Sudani, terörle mücadelede Türkiye ile daha yakın koordinasyon hedeflediklerini belirtti.
Kalkınma Yolu: Ortak Gelecek Vurgusu
Sudani, Kalkınma Yolu Projesi’ne dair değerlendirmesinde, bu projenin Irak’ın Türkiye ile bütünleşmesi ve bölgesel ticaretin yeniden şekillenmesi açısından tarihi bir fırsat olduğunu belirtti. Irak’ın bu projeyi sadece ekonomik değil, aynı zamanda stratejik bir entegrasyon hamlesi olarak gördüğünü söyledi.
Irak hükümetinin projeye dair kararlılığını ifade eden Sudani, bu kapsamda altyapı yatırımlarını hızlandıracaklarını ve uluslararası yatırımcılar için cazip bir ortam oluşturacaklarını dile getirdi.
İleriye Dönük Beklentiler
Basın toplantısının sonunda her iki lider de, görüşmelerin oldukça verimli geçtiğini ve ilişkilerin tüm boyutlarıyla daha da derinleştirilmesi yönünde güçlü bir irade sergilediklerini belirtti. Türkiye ve Irak’ın, bölgenin barış, refah ve istikrarına katkı sağlayacak şekilde birlikte hareket etmesinin önemine vurgu yapıldı.
Bu görüşme, iki ülkenin karşılıklı güvene dayalı ilişkilerini pekiştirmenin yanı sıra, bölgesel sorunlara ortak çözümler üretme konusunda da umut verici bir adım olarak değerlendiriliyor.
